Jean Oosterlynck (1915-1995) werd geboren te Parijs.
Zijn vader, Georges, was een rasechte Kortrijkzaan en beheerder van een industriële weverij. In zijn vrije momenten trok hij zich vaak terug in een geïmproviseerd atelier, waar hij tot rust kwam en zich ontplooide tot een getalenteerd “amateurschilder”.
In 1914 werd hij gemobiliseerd en daarom week zijn zwangere echtgenote noodgedwongen uit naar Parijs, waar Jean het levenslicht zag in het nummer 4 van de rue Huysmans in het zesde arrondissement.
Na de Eerste Wereldoorlog kwamen de Oosterlyncks opnieuw naar Kortrijk. Jean versleet er zijn eerste schoolbroeken op de banken van “Smettens Schoolke”, liep later middelbare school te Brussel en industriële school aan de Kortrijkse St-Janslaan.
Hoewel de weg voor hem openlag, trok een succesvolle carrière in de industriële wereld hem geenszins aan. Hij besefte heel vlug dat schilderen zijn enige, echte roeping was.
Van zijn zestiende af volgde Jean Oosterlynck de lessen aan de Stedelijke Academie van Kortrijk en ging zich later vervolmaken aan het Hoger Instituut voor Schone Kunsten te Antwerpen. Daar werd hij het felst beïnvloed door het kleurgevoel, het realisme en de technische vaardigheid van Walter Vaes. Deze invloed was zo sterk dat Jean compleet in de war raakte van de academische aanpak inzake beeldende kunst en de geest er rond en besloot uit te kijken naar nieuwe, ruimere horizonten.
Paul Klee werd de nieuwe lichtbaken voor de emotieve Oosterlynck.
Hij imponeerde door zijn subtiel spel met kleurblokken en de constructieve opbouw van zijn doeken Door het analyseren van de technieken van Klee vond de jonge Oosterlynck een eigen visie, een unieke manier van schilderen en een steeds herkenbare structurele vorm als rode draad door zijn ganse latere oeuvre.
Na zijn huwelijk in 1937 ontdekte Oosterlynck Kwaremont en ging er zich in 1941 definitief vestigen. Na de Tweede Wereldoorlog kocht en restaureerde hij een hofstede in de Ommegangstraat (nabij de huidige Galerij Malpertuis), waar hij gedurende 40 jaar onverdroten werkte. Later trok levensgenieter-wereldburger Jean Oosterlynck zich terug op het zonnige Mallorca, waar hij alterneert tussen zijn atelier en de plaatselijke golfclub.
Op zijn tachtigste blijft Jean Oosterlynck nog steeds trouw aan die onweerstaanbare drang om hevige roden en vibrale gelen te verweven met zachte azuren en vertederende witten. Een oersterk constructivisme, waar de kleurwaarden sterk afgewogen zijn en het geometrische in zijn schilderkunst op een onverwoestbare manier schragen, geeft op subtiele manier de componenten van een stilleven, figuur of landschap weer, in een dartele, soms bewust naïeve, maar weloverwogen speling van kleurvakken, die zijn kunst als het ware wereldwijd typeert.
De tachtigjarige Jean Oosterlynck is nog steeds niet “uitgeschilderd”, integendeel, zijn recentste oeuvre barst van nieuwe ideeën en straalt nog steeds de sterke synthetische en harmonieuze kracht uit, gepaard met een fel afwisselend koloriet en een uiterst geraffineerd compositorisch vermogen.
DE MENS ACHTER DE KUNSTENAAR
Bij de kunstcriticus, meer nog dan bij de kunstliefhebber, blijkt enkel het oeuvre van de beeldend kunstenaar een diepgaande analyse waard. In zeldzame gevallen gaat men – gelukkig – dieper in op de zieleroerselen die de artiest bewegen om de richting in te slaan waarvoor hij zonder enige schroom en in de meeste gevallen zondere enige rancune gekozen heeft.
Jean Oosterlynck is één van die artiesten waarvoor de kunstliefhebber, naast de interesse voor zijn ontegensprekelijke kunstzinnigheid, ook geboeid raakt door zijn stijlvolle levenswandel.
De statige, aristocratische tachtiger heeft niet de gedoodverfde allure van een artiest. Hij puilt niet uit van slordigheid, excentriciteit en nonchalance. Integendeel hij oogt als een zakenman, een man van “de wereld”, die zich enkel in de geborgenheid van zijn atelier ontplooit als de ongeremde kunstenaar, die zijn creativiteit tomeloos botviert op het canvas en vriend en tegenstander steeds weer verrast door een niet in te schatten energie en een onbegrensde inventiviteit.
Daarbuiten is hij een gentleman. Een geboren winnaar met als grote passies het welzijn van zijn echtgenote en kinderen en de rustbrengende beoefening van “zijn” golfsport. De “tiercé” kunst, gezin en golf betekenen voor hem het summum van geluk en evenwicht in het hectische van de twintigste eeuw.
Jean Oosterlynck is en blijft een levensgenieter. De gedachte “alle goeie zaken bestaan uit drie” in het achterhoofd, vond hij pas bij zijn derde huwelijk rust en evenwicht. Jean kreeg zes zonen, maar vond ook de tijd om, naast zijn gezinsleven en zijn artistieke creaties, de wereld rond te reizen om in Europa en de Verenigde Staten “ambassadeur” te zijn voor zijn eigen werk.
Op Mallorca vond hij de rust en geborgenheid waar hij veertig jaar had naar gezocht. Het landschap, de kustlijn, de weerkaatsing van de zon in de azuurblauwe zee en de unieke lichtspelingen vertederden de emotionele mens en kunstenaar Oosterlynck. Jean vond er eindelijk de genoegdoening en het evenwicht waar hij decennia had naar gezocht. In dat stukje Spanje verdeelt hij zijn tijd tussen die eeuwige sigaret, de warmte en het gulle licht van de zon, het aanschouwen van het vrouwelijk schoon, het glaasje whisky ’s avonds en een lekker vol wijntje bij het eten en, niet te vergeten, de genoegdoening van het kleurenspel op het eens maagdelijk witte canvas.
Als het massatoerisme zijn oase overspoelt wijkt hij uit naar zijn geliefde “thuishavens”, de Vlaamse Ardennen en het residentiële St-Martens-Latem.
Jean en zijn onafscheidelijke Monique maken van die momenten gebruik om de familie en kinderen te bezoeken, golf te spelen en het rijke Vlaamse cultuurleven fris in het geheugen te houden.
Na een tijdje beginnen de vingers van Jean echter opnieuw te tintelen en hunkeren ze naar palet en penseel. Het schildersdoek en de verf zijn nooit ver uit de buurt. In “zijn” atelier bij de kinderen slikt hij die nostalgische heimwee door met een teugje scotch en tovert de zonnige levensblijheid uit zijn rijk kleurenpalet. Terug in het Zuiden levert hij zijn laatste, ongelijke strijd. Hij weet dat hij de dood niet kan overwinnen, maar blijft schilderen en tekenen tot op zijn sterfdag.
Zijn voorliefde voor Paul Klee en Joan Miro heeft Oosterlynck nooit verloochend. Toen hij afstand deed van het louter academische brachten zij hem naar een totaal nieuwe, aan hem eigen kunstvorm. Die zal hij nooit of nimmer verloochenen.
Het oeuvre van Jean Oosterlynck is de veruiterlijking van de poëzie die zijn ziel beroert. Hij is een gevoelsmens met liefde voor alles wat ook maar enigszins met kunst en levensfilosofie te maken heeft. Een diepere analyse van zijn kleurrijke en zorgvuldig opgebouwde composities brengen het “diepere ik” van de gentleman-kunstenaar aan het licht.
Op Palma vond Jean wat hij wou. Hij werd één van de eilandbewoners. Héél dicht bij de autochtonen voelde hij zich goed. Hij werd één met dat nieuwe vaderland. Men beschouwde hem nooit als een indringer. Hij werd een Hispano-Belg verliefd op het zonnige Zuiden, dat hem met open armen en in alle gulheid opnam als een zoon en hem de inspiratie en de kracht meegaf om als kunstenaar te groeien naar faam en erkenning waar ook ter wereld.
Het oeuvre van Oosterlynck is en blijft de poëtische weergave van de levensfilosofie van een wijs en bezadigd man, in balans met het metafysische en de strakke omlijning van het constructivisme, maar sterk gerelativeerd en verzacht door een uiterst evenwichtig kleurenpalet.
Website van A-F Haelemeersch 